Juridische aspecten omtrent opnemen telefoongesprekken

Een veelgehoorde vraag op ons kantoor is “mogen wij telefoongesprekken opnemen?”. De Nederlandse wetgeving is daar helaas niet heel erg duidelijk over maar als u onderstaande adviezen opvolgt dan voldoet u in ieder geval aan de richtlijnen zoals ze in het algemeen in Nederland worden gehanteerd.

Voor alle duidelijkheid er bestaat een groot verschil tussen telefoongesprekken opnemen voor eigen gebruik of gesprekken van anderen aftappen. Aftappen betekent dat u een gesprek opneemt waarbij u geen deelnemer bent. Om maar met het laatste te beginnen, gesprekken aftappen mag alleen justitie doen na goedkeuring. Indien u een gesprek aftapt riskeert u een gevangenisstraf van ten hoogste één jaar of geldboete van de vierde categorie (momenteel € 16.750,-) dit volgens art. 139c lid 1

PARTICULIEREN:
Als privépersoon mag u alle door u gevoerde opnemen. U hoeft uw gesprekspartner hiervan niet op de hoogte te brengen. Strafrechtelijk gezien, mag u best uw eigen telefoongesprekken opnemen. Levert dat bewijs van een strafbaar feit op (bijvoorbeeld bedreiging), dan is dat niet per se ontoelaatbaar voor de strafrechter. Dat geldt ook wanneer u niet vooraf hebt aangegeven dat u het gesprek zou opnemen. Tenslotte hoef je je als burger niet te houden aan de strenge opsporingseisen die het Openbaar Ministerie in acht zou moeten nemen. Civielrechtelijk mag u ook uw eigen telefoongesprekken opnemen. Dat levert ook geen probleem op zolang een gesprek enkel op wordt genomen om later nog eens rustig terug te kunnen luisteren wat er allemaal gezegd is (bijvoorbeeld een opname van een belangrijk gesprek met een arts of advocaat). Ook als u niet vertelt dat u het telefoongesprek gaat opnemen, is er niets aan de hand zolang u het enkel voor uw eigen privégebruik gebruikt. Overigens mag u die gesprekken niet zomaar publiceren: dat kan strafbaar zijn (smaad). Ook is chantage met stiekem opgenomen gesprekken strafbaar (afpersing, afdreiging).

ORGANISATIES:
Als organisatie mag u ook gesprekken opnemen vermits u aan bepaalde eisen voldoet. Één van die eisen is de zogeheten “single party notification”, maw één van beide partijen die aan het gesprek deelnemen moet op de hoogte zijn van het feit dat het gesprek mogelijk opgenomen kan worden. U bent dus niet verplicht om uw klanten te melden dat het gesprek wordt opgenomen zolang uw medewerkers op de hoogte zijn dat het gesprek kan worden opgenomen. U kent vast wel de mededeling “dit gesprek kan worden opgenomen voor trainings- en kwaliteitsdoeleinden“, dit is netjes om te doen richting uw klanten maar is dus geen vereiste. U dient wel rekening te houden met de privacy van uw medewerkers. Zo mag u bijvoorbeeld geen privégesprekken opnemen van uw medewerkers. Op grond van de Wbp heeft een werknemer recht op informatie over, inzage in, aanvulling, verbetering, verwijdering en afscherming van zijn persoonsgegevens.

Rol van de ondernemingsraad
In de Wet op de ondernemingsraden staat dat de OR instemmingsrecht heeft over een besluit om gebruik te maken van een personeelsvolgsysteem én over privacyregels voor dat gebruik. Het opnemen van telefoongesprekken van de werknemers mag dus alleen met instemming van de OR. In organisaties waar geen OR is, moet het personeel in elk geval worden voorgelicht over de doeleinden waarvoor en de situaties waarin gesprekken worden opgenomen. Een werkgever die incidenteel telefoongesprekken opneemt, moet dit met de OR bespreken.

Hieronder vindt u enkele sites die het onderwerp gespreksopname verder uitdiepen;

• De Wet Computercriminaliteit
• De Wet & Recht Blog